Heldere taal uit Duitsland 

Het Duitse kabinet sprak vorig jaar heldere taal: waterstof, en met name groene waterstof is key in het toekomstige energiesysteem. In 2040 wil het land een elektrolysecapaciteit hebben van 10 GW groene waterstof. Een ambitie die getalsmatig vergelijkbaar is met de Nederlandse. 

Groen staal uit Duitsland?

Opvallend is dat Duitsland direct scherp positie koos en haar waterstofpijlen richtte op de industrie (vooral staal en chemie) en op zwaar transport. Dit zou deze domeinen niet alleen stevig vergroenen, het zou de Duitse exportindustrie ook aanmerkelijk kunnen versterken. Enerzijds als leverancier van groene producten (groen staal uit het Ruhrgebied), anderzijds als internationaal koploper in de export van geavanceerde waterstoftechnologie.

Cross-border

En Duitsland liet het niet bij mooie woorden. Ze reserveerden meteen negen miljard Euro voor 38 specifieke maatregelen die de Duitse waterstofambities ondersteunen. Twee miljard hiervan is voor cross-border samenwerkingsprojecten.

Op dit moment blijft de vraag hoe Duitsland aan de gewenste grote hoeveelheden waterstof komt die tot én na 2040 nodig zijn. Hierbij kijkt Berlijn, net als Brussel, naar Noord-Afrika, waar groene waterstof kostenefficiënt geproduceerd kan worden en waar het ook nog eens de lokale economie versterkt. Tegelijkertijd is er enige aarzeling om de afhankelijkheid van Russisch aardgas in te ruilen voor nieuwe afhankelijkheden, van niet altijd even stabiele regimes. Daar komt bij dat de industrie zich afvraagt of alle groene waterstof straks ook zonder haperingen voor handen is. Want zoals professor David Smeulders eerder zei in een interview op deze website: leveringszekerheid is prioriteit één, twee én drie. En dan is een al te grote import uit niet-Europese landen geen aantrekkelijke optie. Daar komt bij dat CCS, ondergrondse CO2-opslag, in Duitsland geen hoge ogen gooit. Dit vergroot de Duitse behoefte aan groene moleculen alleen nog maar.

Waterstofambassadeur

Het is duidelijk dat de Duitse strategie kansen biedt voor Nederland Waterstofland én voor NortH2. Zo kan de Rotterdamse haven geïmporteerde waterstof richting Noord-Europees achterland leiden, terwijl NortH2 via Groningen Seaports een stevig volume Noordzee-waterstof aflevert bij Duitse industrieclusters als het Ruhrgebied. Een groene Noord-Europese delta van waterstofstromen, gefaciliteerd door een slimme cross-border hydrogen backbone.

Om de waterstofambities te realiseren en de balans tussen eigen productie en import te stroomlijnen, stelde Duitsland een Speciale Waterstofraad en een nationale Waterstofambassadeur aan. Deze mogen meedenken over de synergie tussen elektronen en moleculen, beprijzing van uitstoot, innovatiebevordering en stimulering van de industriële overstap naar waterstof voor warmte of feedstock. Wellicht een idee voor de nieuwe coalitie in Nederland, zo’n waterstofambassadeur? Inclusief een Duits-Nederlands waterstofagentschap?